Een propagandaritje door Tsjetsjenië

Elina, getooid in een traditionele Tsjetsjeense jurk, spreekt vol passie over al het moois dat Tsjetsjenië te bieden heeft. Ze vertelt me dat ze al zeven jaar lang al haar energie spendeert om de schoonheid van haar republiek onder de aandacht te brengen. En zo te horen, is ze niet van plan hier de komende 70 jaar mee op te houden. Begeesterd verhaalt ze over de bergen, de gastvrijheid van de bevolking, de rijke geschiedenis en de cultuur. Het negatieve imago ten spijt is zij er stellig van overtuigd dat binnen een aantal jaren de toeristen massaal zullen toestromen. Daar kunnen Kadyrov, gevangen zittende homo’s en Poetin niets aan veranderen.

Enthousiast vertelt ze verder over de toeristische mogelijkheden in de buurrepublieken Dagestan, Ingoesjetië en Kabardië-Balkarië. Een rondreis door dit deel van de noordelijke Kaukasus is, volgens Elina, het summum. Ik geloof haar op haar woord. Terwijl ze praat over de vele verschillende volkeren en culturen in Dagestan rent haar tweeling, ik schat ze een jaartje of vier, opgewekt en vrolijk door haar kantoor. Elina maant ze tot rust, maar zonder al te veel succes. Ze mompelt, uit beleefdheid, iets van een verontschuldiging. Haar glimlach vertelt me dat zij het prima vindt dat haar twee dochters hier rondrennen en haar het praten proberen onmogelijk te maken.

Plots pakt ze haar mobieltje en pleegt een telefoontje. In rap Tsjetsjeens verhaalt ze over een Nederlander in haar kantoor. Althans, dit vermoed ik. Twee minuten later vertelt ze me dat ze zojuist een hoge ambtenaar van de Tsjetsjeense VVV heeft gesproken. Morgenochtend om half negen zal er een Toyota Landcruiser met chauffeur voor mijn hoteldeur staan. Gratis en voor niets. Gewoon, omdat ze blij is dat een lange Nederlander op eigen houtje probeert Tsjetsjenië te ontdekken.

De volgende ochtend arriveert, stipt op tijd, een hagelwitte, zojuist gewassen, Toyota Landcruiser. De chauffeur, genaamd Ramzan, schudt me hartelijk de hand. In iets van Engels verzoekt hij me plaats te nemen op de passagiersstoel. Zonder verdere poespas zijn we op weg. Naar ergens in Tsjetsjenië. Eerlijk gezegd, ik heb geen flauw benul naar waar. En de chauffeur is niet van plan me veel wijzer te maken, heb ik het idee. Want erg spraakzaam is hij niet. Althans, niet tegen mij. Wel met zijn vriendjes en zakenpartners. Het wordt me al heel snel duidelijk dat Ramzan een zeer innige relatie heeft met zijn mobiel. Desondanks blijft de carkit onaangeroerd. Die is blijkbaar niet stoer. Net als het dragen van een gordel trouwens. Hij lacht me dan ook bijna uit wanneer ik die van mij omgesp.

De rit is opzienbarend. In België, zo realiseer ik me, is het aantal asfaltkilometers van deze kwaliteit op de vingers van twee handen te tellen. De bergen rondom doen me denken aan Zwitserland. Bovendien, de Landcruiser lijkt wel de snelste auto in heel Tsjetsjenië te zijn. Ramzan mag dan continue aan het bellen zijn, op elk recht stukje weg geeft de teller minimaal 170 kilometer aan. Gelukkig voor mij zijn ze niet al te talrijk, die rechte stukken.

Twee uurtjes later gebaart Ramzan dat we niet ver meer zijn. Daar, zo knikt hij met zijn hoofd, is onze bestemming. Ik zie een spiksplinternieuw hotel, aan de oever van een groot bergmeer. Rondom nog steeds de Tsjetsjeense bergen. Ze nodigen ook hier uit om te komen wandelen. Maar blijkbaar nu even niet, aangezien ik linea recta naar de manager van het hotel wordt geleid. Tot mijn grote verrassing spreekt deze vloeiend Nederlands. Hij heeft 13 jaar in Hasselt gewoond, zo vertelt hij me. Maar een hoge Tsjetsjeense partijbons had hem twee jaar geleden benaderd of hij dit hotel wilde bestieren. En zoals het hoort in deze contreien, mannetjes met invloed spreek je niet tegen. Bovendien, het baantje is niet bepaald onplezierig.

De Tsjetsjeense overheid heeft grootse plannen met het hotel en de directe omgeving. Trots wijst de manager naar omhoog, waar druk gebouwd wordt aan een skiresort. De verwachting is dat deze begin 2018 wordt opgeleverd. Daarnaast zullen, aan de nu nog maagdelijke overkant van het meer, meer hotels en bungalows worden gebouwd. Om de inwoners van Grozny te verleiden massaal te komen recreëren, wordt alles uit de kast gehaald de reistijd naar hier te beperken. Onderweg merkte ik al op dat er op veel plekken aan bruggen wordt gebouwd.  Nu begrijp ik waarom. Die haarspeldbochten moeten wijken voor rechte stukken weg. Ik zie het al voor me. Witte Toyota Landcruisers die met een snelheid van 170 kilometer per uur massaal richting het skiresort zoeven.

Maar Tsjetsjenië heeft grotere ambities. Zo roept Kadyrov al een aantal jaren dat ook buitenlandse toeristen meer dan welkom zijn. Met de slogan ‘kom naar hier, want het is veiliger dan Groot-Brittannië’ probeert hij westerlingen hiertoe te verleiden. Een ambitieus streven en een dubieuze claim. Vooral omdat zijn daden niet echt overeenkomen met zijn mooie woorden.